Πρέβεζα 30 Δεκεμβρίου 2016

Προς το τέλος του χρόνου λοιπόν .

Μια μέρα έμεινε ακόμη για το νέο έτος και για ακόμα μια φορά ψάχνω και ψάχνομαι ανάμεσα σε παραδοσιακές συνταγές , Ιστορία και τους δαίμονες που έχω μέσα μου καθώς θεωρώ τον εαυτό μου ανήσυχο πνεύμα με συνεχείς αναταράξεις  .

Ακόμα δεν μπορώ να ” χωνέψω ” την κουβέντα που μου είπε ο φίλος μου Χρήστος Κοτσίνης ότι στην Πόλη που ζω αλλά και επιχείρησα ο κόσμος θέλει να τρώει κρέας . Μα καλά του είπα δεν υπάρχει η κουλτούρα της ψαροφαγίας ; δεν τρώνε πια όστρακα ; όσο τον ρωτάω μου έρχονται εικόνες από παλιές φωτογραφίες του λιμανιού της Πρέβεζας με τόνους από χάβαρα μπροστά στην προβλήτα του . Σκέφτομαι ακόμη τις Γαρίδες Αμβρακικού ένα εξαιρετικό υλικό , τους Κεφάλους , το Αβγοτάραχο Πρεβέζης κ.α.

Μα δεν υπάρχουν Γηγενείς Πρεβεζάνοι μου απαντάει ο Χρήστος . Έφυγαν όταν σταμάτησε να λειτουργεί το λιμάνι ως εμπορικό ! Δεν μπορεί του λέω , δεν μπορεί να έφυγαν όλοι την δεκαετία του 60 – 70 .

Είναι λίγοι μου απαντάει . Και οι συνταγές ; του λέω ; και πριν δοθεί η απάντηση αρχίζω και ψάχνω μέσα στο μυαλό μου την Ιστορία του τόπου . Θυμάμαι από αυτά τα λίγα που έχω διαβάσει για την Ήπειρο και σκέφτομαι μόνος μου : Ήπειρος , Βλάχοι , Βουνά , Προβατίνες , Τυριά , Πίτες , Ιωάννινα , Μέτσοβο , Κρέας , Γάλα , Πίτες και πάλι κρέας .

Μισό ακούω την απάντηση του Χρήστου που για να πω την αλήθεια την περιμένω και δεν μου κάνει εντύπωση διότι έχει να κάνει με την Ιστορία του τόπου και το γεγονός ότι οι κάτοικοι της Πρέβεζας έφυγαν και στην θέση τους ήρθαν Λευκαδίτες , Βλάχοι και Άνθρωποι από τα γύρω χωριά οι οποίοι έφεραν μαζί τους και τις διατροφικές συνήθειές τους και λέω εντάξει , το καταλαβαίνω αλλά δεν το χωνεύω . Χάθηκε μια ολόκληρη κουλτούρα ; Χάθηκαν οι συνταγές ; Μεταφέρθηκαν κάπου ; Ύστερα ξανασκέφτομαι , Ηπειρώτικη κουζίνα Κρέας , Τυρί , Γάλα Πίτες Βλάχοι κλπ .

Ναι αλλά εγώ θυμάμαι διακοπές Πάσχα στην Καρδίτσα σε ένα χωριό που κατοικούν βλάχοι να ψαρεύω καραβίδες από το ποτάμι μέ κάποιους ντόπιους . Τελάρα καραβίδας στο καφενείο του χωριού ψητές στα κάρβουνα σαν γλύκισμα στον ουρανίσκο και σειρά τα τσίπουρα .

Είναι Θεσσαλία Θα μου πεις και σκέφτομαι ένα βίντεο που έβλεπα με τον Παναγιώτη Λάλεζα ο οποίος μιλούσε σε κάποιους φοιτητές στο Πανεπιστήμιο του Berklee στην Βοστόνη που τους εξηγούσε το πόσο διαφορετική ή και όχι είναι η παραδοσιακή μουσική στην Ελλάδα . Μιλούσε λοιπόν ο Λάλεζας για μια κεραία που υπάρχει στην Κωνσταντινούπολη και εκπέμπει μουσικά Κύματα και για μια άλλη κεραία που υπάρχει στην Πίνδο και λαμβάνει αυτά τα κύματα . Στους Μπροστά από την Πίνδο το σήμα είναι καθαρό και στους πίσω από την Πίνδο το σήμα είναι αχνό .Για αυτό οι πρώτοι παίζουν διαφορετικά από τους Δεύτερους .

Αρχίζω να καταλαβαίνω αλλά και πάλι έχω πολλές απορίες . Συσχετίζω την μουσική με την Μαγειρική , θυμάμαι τις σπουδές μου στην Πόλη , Περνάω απέναντι και πιάνω λιμάνι στο Βόλο . Να τη λέω η κουλτούρα της Ψαροφαγίας και των μεζέδων . Ναι αλλά ήρθε από τους Πρόσφυγες της Μικράς Ασίας απαντώ στο εαυτό μου . Και ναι Καταλαβαίνω τι μου έλεγε ο Χρήστος και αρχίζω να χωνεύω σιγά σιγά και πάλι όμως σκέφτομαι τους Πόντιους που ήρθαν εδώ στην Ήπειρο . Σαμψούντα , Κερασούντα , Σινώπη κλπ . Αυτοί δεν έχουν κουζίνα ; Έχουν απαντώ . Που είναι ; γιατί δεν την Βρίσκουμε στην Πρέβεζα ; Και οι Λευκαδίτες που ήρθαν από απέναντι δεν έχουν παραδοσιακή κουζίνα ; Κοτζάμαν νησί δεν τρώγαν ψάρια ; Και σκέφτομαι κάποιους επαγγελματίες Λευκαδίτες που δραστηριοποιούνται στην Πρέβεζα στο χώρο της εστίασης και πάλι βλέπω τα ίδια με όλη την πόλη . Κέφαλος Πετάλι , Γαρίδα Αμβρακικού , Γαριδομακαρονάδα , Μύδια Αχνιστά αλλά και πανσέτα σχάρας , λουκάνικο , Παϊδάκια Αρνίσια , Φιλέτο κοτόπουλο μέχρι και αλά Κρέμ έχω δει στους καταλόγους . Και λέω Ταμάμ αφού υπάρχει κουλτούρα ψαροφαγίας στις Ταβέρνες παρ όλο που δεν υπάρχει ξεκάθαρη ταυτότητα θα υπάρχει και κουλτούρα στους Ψαρομεζέδες όπως στο Βόλο . Αμ δε .

Η κουλτούρα του μεζέ υπάρχει σε όλη την Θεσσαλία αλλά και στην Ήπειρο και προφανώς έχει έρθει από τους Πρόσφυγες της απέναντι πλευράς . Να πάλι μπροστά μου η Απέναντι πλευρά . Η κουλτούρα αυτή θέλει με κάθε ποτό ένα ή δυο τρία μικρά πιατάκια με συνοδευτικό μεζέ ο οποίος αλλάζει από πόλη σε πόλη ανάλογα με το τι υπάρχει στον κάθε τόπο .Έτσι έχουμε στο Βόλο στα τσιπουράδικα ψαρομεζέδες και στο Πήλιο μεζέδες με κρέας . Και πάλι αρχίζω και συγχύζομαι . Γιατί στην Πρέβεζα έχουμε Κρεατομεζέδες πλην ελαχίστων εξαιρέσεων που παίζουν και λίγο ψάρι , Όστρακο ; Μα λόγο του Κόσμου φυσικά . Μου έρχονται τα λόγια του Χρήστου πάλι στο μυαλό μου . Και πως αλλάζει ; ρωτάω τον εαυτό μου . Μάλλον με τις γενιές απαντώ και δεν είμαι και τόσο σίγουρος καθώς βλέπω νεολαίους να τα πίνουν στα καφενεία – Ουζερί όπως τα λένε εδώ και οι μεζέδες να είναι κυρίως Πατάτα στο τηγάνι με κάποιες παραλλαγές χοιρινού , Πατάτες τηγανιτές με χοιρινά κεφτεδάκια σε σάλτσα τομάτας , Κάποιο βραστό μοσχάρι , Κοτόπουλο μπουκιά βαθιάς κατάψυξης κλπ . Η ποσότητα λοιπόν κερδίζει την ποιότητα και την κουλτούρα ; Ρωτάω το εαυτό μου . Δεν θα απαντήσω ακόμη λέω .Θα περιμένω , Θα ψάξω , Θα μάθω , Θα αναθεωρήσω, Θα ερευνήσω , Θα προσπαθήσω να το αλλάξω , Να το κατανοήσω .